Junkers Ju-87 crash

Op 31 december 1944 nam de tweede staffel van de NachtSlachtGruppe I deel aan een missie genaamd “Nachtslacht” Tijdens dit “Unternehmen” stegen rond 22:15 uur diverse Duitse jachtvliegtuigen op van de vliegvelden Ostheim bij Keulen (D) en Bönninghardt bij Dortmund (D)

Een van deze jachtvliegtuigen werd gevlogen door de Duitse piloot Franz Seidemann samen met zijn Duitse collega Herbert Müller die boordschutter was en ruggelings achter de piloot zat. Frans Seidemann bestuurde een Junkers Ju-87 vliegtuig met een tot op heden onbekend registratienummer. Dit toestel werd ook wel een Stuka genoemd. In feite was dit type vliegtuig al aan het begin van de oorlog verouderd, maar deze machines bleven tot het einde in 1945 dienst doen. De toestellen werden voornamelijk gebruikt voor het aanvallen van gronddoelen, waarbij tijdens de steile duik naar beneden opzettelijk een sireneachtig geluid werd gemaakt, waardoor de paniek op de grond nog verergerd werd.

Rond 23:00 uur vlogen die twee boven Sittard, op zoek naar strategische punten die ze konden uitschakelen. Niet lang na aankomst in de buurt van Sittard werden ze echter geraakt door Amerikaans afweergeschut. Hun vliegtuig vloog meteen in brand en stortte als een fakkel naar beneden. Door de lage vlieghoogte en de hoge snelheid zagen de beide vliegeniers geen kans meer om op tijd het brandende vliegtuig te verlaten alvorens het te pletter sloeg in een weiland aan de Kummerkerweg te Geleen. Het éénmotorige toestel groef zich diep in de grond en bleef branden.

In een politierapport over 01 januari 1945 viel het volgende te lezen over dit voorval: “in de buurt van de Kluis Neerbeek een vliegtuig gevallen is in de bocht Dorpstraat- Kummerkerweg te Neerbeek, gemeente Geleen. Een Duitse vliegtuig is daar in een weiland terecht gekomen en was aan het uitbranden”.

In maart 2021 kwam ik voor mijn onderzoek naar meer details over deze crash in contact met Pierre Vossen en Hub Kitzen van Heemkundevereniging Geleen en Peter Schulpen (de plaatsvervangende stadsarchivaris van Sittard- Geleen). Zij hielpen me verder met informatie waaruit bleek dat het Duitse vliegtuig zich aan de overzijde van de Keutelbeek in de grond boorde en dat op die plek vandaag de dag de ingang van het kerkhof aan de Bachstraat ligt.

De straatnaam Kummekerweg verdween in de loop der jaren bij de aanleg van de nieuwe wijk Geleen-Zuid. De Kummekerweg was in het voormalig Spaans Neerbeek gelegen. De huidige straatnamen op die locatie heten nu Weberstraat en Bachstraat.  Bodemonderzoek naar meer informatie in de vorm van vliegtuigresten kon meer uitgevoerd worden.

Wat zich na de crash heeft afgespeeld en waarom de omgekomen militairen niet geborgen werden viel niet meer te achterhalen.  Wel ontving ik via Hub Kitzen een citaat uit een politierapport van 01-01-1945:

"Er wordt door de C.L.R.D. kennisgegeven, dat er in de buurt van de Kluis Neerbeek (Spaans) een vliegtuig gevallen zou zijn. De inspecteur Stakenborg en den Hoofdagent Wijnands begeven zich in die richting. In den bocht Dorpstraat-Kummekerweg te Neerbeek (Spaans) in de gemeente Geleen is een Duits vliegtuig in een weiland terecht gekomen en het aldaar aan het uitbranden was. Dat vliegtuig was omstreeks 02:40 uur afgeschoten waarbij zich geen persoonlijke ongelukken hebben voorgedaan. De commandant der bewakingstroepen alhier is in kennis gesteld met het verzoek hierbij een post uit te zetten en aan welk verzoek voldaan zal worden.”

Pierre Vossen maaktte aan de hand van de gegevens een kaartje van Geleen met de vermoedelijke crashplaats. Zie onderaan dit verhaal bij de afbeelding in de kolom diverse documenten. Het was ook aan Pierre Vossen te danken dat ik de exacte crashlocatie van een Focke Wulf in Munstergeleen kon achterhalen, maar dat staat in het verhaal onder de woonplaats Munstergeleen beschreven.

Van Hub Kitzen ontving ik ook nog een citaat uit een boek (blz. 131 uit het boek "Spaans Neerbeek een oud en voormalig gehucht onder Geleen"). Hierin stond beschreven: " Het enige opzienbarende wat er in de oorlogsjaren te Spaans Neerbeek gebeurde, was het neerstorten van een jager in de Kummerkerweg. De jager stortte, met de piloot die zich niet meer in veiligheid kon stellen, aan de overzijde van de Keutelbeek in de grond. Tegenwoordig is hier de ingang van het kerkhof Zuid.”

Ten onrechte werd dus aangenomen dat het Duitse toestel een éénpersoons jachtvliegtuig was geweest, in plaats van een duikbommenwerper met een tweekoppige bemanning.

Verdere antwoorden werden pas gevonden in mei 1952, ruim zeven jaar later.

Op maandag 26 mei 1952 deed de Dienst Identificatie en Berging van het Rode Kruis een onderzoek naar de neergestortte Junkers Ju 87 in Geleen. Tijdens dit onderzoek werd het vliegtuig met de daarin nog aanwezige vermiste vliegeniers geborgen. Het wrak lag diep in de grond en werd langzaam uitgegraven, waarbij het eerste stoffelijk overschot in het vliegtuig werd aangetroffen. Met het oog op identificatie van deze resten werden de werkzaamheden verder stilgelegd. In het “Rapport van Overbrenging” van de Dienst Identificatie en Berging naar de Gravendienst van het Ministerie van Oorlog stond het volgende vermeld:

"Het lichaam is de vermiste Herbert Müller. Zijn lichaam is vermorzeld, zijn tandstatus kon niet meer opgenomen worden, de resten waren in staat van ontbinding. Het lichaam droeg een lederen vliegerjas, vliegeroverall met verwarming, lederen vliegerlaarzen met verwarming, pistool (Mauser), seinpistool, seinpatronen, parachute ongeopend op de rug, vliegkaarten. Hij werd geïdentificeerd aan een herkenningsplaatje waarop de cijfers 19 200197 stonden. Ze vonden bij het lichaam een bruin lederen portefeuille met inhoud: vergane foto’s en andere papieren, waaronder een Veldpostbrief ten name van Ob.Gefr. J Müller. Er stond op een van de papieren een zeer moeilijk te lezen Rothenburg."

Müller was geboren op 21 december 1921 te Reinhardstsgrimma (D) en werd slechts drieentwintig jaar oud.

De volgende dag, dinsdag 27 mei 1952, ging de berging verder en werd het vliegtuig verder uitgegraven. Voor in de neus van het vliegtuig vonden ze een tweede stoffelijk overschot en ook toen werden de werkzaamheden weer stilgelegd.

Ditmaal ging het om de vermiste piloot, Franz Seidemann. Zijn lichaam was vermorzeld, tandstatus kon niet worden geregistreerd en de resten waren in staat van ontbinding. Het lichaam droeg een lederen vliegerjas, vliegersoverall met verwarming, lederen vliegerlaarzen met verwarming, pistool (Mauser), parachute ongeopend op de rug, vliegkaarten, ijzeren kruis 1939. Ze vonden bij het lichaam een zwart lederen portefeuille met inhoud en vergane foto’s. Tevens werd een Flugbuch van N.S.F.K aangetroffen, alsmede een Ausweiss ten name van Seidemann, Franz geboren 11-10-1922 te Sporit (CH). Heimatanschrift Komotau/ Sporitz 4130. In het Flugbuch stond geschreven: Ausgabebuch Nr. 1032. Name:  Seidemann Franz.

Segelflieger-prufung B Weisseldorf 29-01-43

Segelflieger-prufung C Weisseldorf 20-02-43

Hij werd slechts 22 jaar oud.

Na identificatie van Herbert Müller en Frans Seidemann werden beide Duitse militairen op woensdag 28 mei 1952 begraven op het Duitse militaire kerkhof in Ysselsteyn. Daar liggen ze naast elkaar in respectievelijk de graven STDD-3-30 en STDD-3-31. De bezittingen die ze hadden zijn mee begraven in hun graf, behalve het Flugbuch en Ausweis van Frans Seidemann. Die documenten werden naar het Rode Kruis gestuurd zodat dit aan de nabestaanden gegeven kon worden . De burgemeester van de gemeente Geleen werd van dit hele gebeuren op de hoogte gehouden.

Tevens stond in het “Rapport van Overbrenging” een schets van de plaats van het wrak getekend.                     

De locatie is in de geschiedenisboeken terecht gekomen als Keumtkerweg als gevolg van deze schets in genoemd rapport. Onderzoek naar deze Keumtkerweg leverde allemaal niets op, totdat ik in contact kwam met Pierre Vossen uit Geleen. Pierre kon me vertellen dat dit niet de Keumtkerweg was maar dat dit de Kummenderweg moest zijn.